«Τι θα γινόταν αν το καλοκαίρι στο λιμάνι του Πειραιά, γινόταν μία κυβερνοεπίθεση στο σύστημα έκδοσης εισιτηρίων; Χάος, για αρκετές μέρες ή έστω και ώρες, δεν θα μπορούσαν να εκδοθούν εισιτήρια με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην εξυπηρέτηση των πολιτών ή στον τουρισμό».
Με το παραπάνω παράδειγμα, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης υποστήριξε τα νέα μέτρα «κυβερνοασφάλειας» που έφερε η κυβέρνηση, με νομοσχέδιο που ψηφίστηκε αυτήν τη βδομάδα και ενσωματώνει την ευρωπαϊκή Οδηγία NIS2 (2022/2555). Τόσο η κυβέρνηση, όσο και τα άλλα κόμματα που επί της ουσίας συμφώνησαν με τις κατευθύνσεις της ΕΕ, φρόντισαν να εστιάσουν στους μεγάλους κινδύνους από τις επιθέσεις και απειλές στον «κυβερνοχώρο».
Βέβαια, οι σχετικοί κίνδυνοι σήμερα δεν αποτελούν «μυστικό». Είναι γνωστό πως το σύνολο των κρίσιμων υποδομών σε κάθε χώρα, και στη χώρα μας, από τα λιμάνια και τα αεροδρόμια μέχρι τα δίκτυα του νερού, της Ενέργειας, είναι εκτεθειμένα όχι μόνο σε «φυσικές» αλλά και «ψηφιακές» απειλές.
Καθένας έχει διαβάσει ειδήσεις για περιστατικά υφαρπαγής δεδομένων και αντιλαμβάνεται ότι ακόμα και τα ευαίσθητα στοιχεία του (π.χ. ιατρικά δεδομένα για παθήσεις του, φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει, η οικονομική του κατάσταση κ.λπ.), σε ψηφιακή μορφή, βρίσκονται πολλαπλά εκτεθειμένα.
Ομως, αυτή η περιγραφή της πραγματικότητας, στο πλαίσιο της ευρωατλαντικής προπαγάνδας, είναι αναμενόμενα μισή, διαμορφωμένη έτσι που να κρύβεται η ουσία, οι μεγάλοι ένοχοι για τη διαρκή επίθεση στα δικαιώματα και στις ανάγκες του εργαζόμενου λαού, όπως και τα πραγματικά, αντιδραστικά σχέδια που προωθούνται στο όνομα της «προστασίας» και «ασφάλειάς» του.
Ποιος γεννά και πολλαπλασιάζει τους κινδύνους;
Στο παραπάνω παράδειγμα, ο υπουργός «παρέλειψε» να σημειώσει ότι οι νευραλγικές υποδομές, όπως τα λιμάνια, τα τρόφιμα, η εφοδιαστική αλυσίδα, οι τηλεπικοινωνίες κ.ά. βρίσκονται στα χέρια των μονοπωλιακών ομίλων, τίθενται σε κίνηση με αποκλειστικό κριτήριο και γνώμονα το μέγιστο κέρδος. Γι’ αυτόν τον λόγο καταρχάς αποτελούν «στόχο» επιθέσεων από ανταγωνιστικά συμφέροντα και ιμπεριαλιστικά κέντρα. Αντίστοιχα και οι κρατικές, δημόσιες υποδομές – υπηρεσίες μπαίνουν στο στόχαστρο ανταγωνιστικών κρατών και ιμπεριαλιστικών συμμαχιών.
Σήμερα, που οι ανταγωνισμοί χτυπούν «κόκκινο» καθιστώντας πιο πιθανή τη γενίκευση του ιμπεριαλιστικού πολέμου, με υπόβαθρο τη σφοδρή αντιπαράθεση ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα για την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, οι κίνδυνοι για κυβερνοεπιθέσεις, ακόμα και μεγάλης κλίμακας, πολλαπλασιάζονται και θεριεύουν.
Μόνο το παράδειγμα του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία, όπου πριν και κατά τη διάρκεια των αρχικών επιχειρήσεων επί του πεδίου σημειώθηκαν πολλαπλές κυβερνοεπιθέσεις, όπως σε βάρος του υπουργείου Αμυνας, του τραπεζικού συστήματος και άλλων υποδομών, αρκεί για να φωτίσει του λόγου το αληθές.
Αντίστοιχα, τώρα που ο πόλεμος περνά σε νέα φάση, τη Δευτέρα 25 Νοέμβρη, πραγματοποιήθηκε έκτακτο συνέδριο κυβερνοασφάλειας του ΝΑΤΟ στο Λονδίνο, με επίκληση του κινδύνου «πολλαπλών υβριδικών επιθέσεων σε νευραλγικούς για τη Βρετανία τομείς αλλά και σε μεγάλες επιχειρήσεις από Ρώσους χάκερ».
Αρα, αν θέλει κανείς να δει πιο ολοκληρωμένα την εικόνα, οφείλει να «εμπλουτίσει» το παράδειγμα του υπουργού. Οφείλει να προσθέσει πως στα λιμάνια, όπως και απ’ άκρη σ’ άκρη στη χώρα μας, με ευθύνη της κυβέρνησης και των προηγούμενων, προωθείται πολεμικός εξοπλισμός για τα σχέδια των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ, την υποστήριξη στο αντιδραστικό καθεστώς Ζελένσκι και το κράτος – δολοφόνο Ισραήλ.
Επομένως, οι κίνδυνοι για τις σημαντικές υποδομές και παραγωγικές εγκαταστάσεις της χώρας, οι κίνδυνοι για τις ανάγκες, τα δικαιώματα και τα προσωπικά δεδομένα του λαού δεν πέφτουν απ’ τον ουρανό. Οξύνονται από τους δολοφονικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ, εντείνονται από τις ιμπεριαλιστικές συγκρούσεις που οι ίδιοι πυροδοτούν.
Αυτοί που παρουσιάζονται ως «ανήσυχοι» για την «ασφάλεια» του λαού και σπεύδουν δήθεν να τον «προστατεύσουν» με Οδηγίες και μέτρα, είναι οι κύριοι ένοχοι για τη βαθύτερη εμπλοκή της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, με αποτέλεσμα η χώρα και ο λαός μας να μετατρέπονται σε στόχο αντιποίνων σε πολλαπλά επίπεδα.
Τα δε μέτρα που παίρνουν, στο όνομα της κυβερνοασφάλειας, ούτε μπορούν να προστατεύσουν τα δικαιώματα του λαού μας ούτε και αυτός είναι ο βασικός στόχος τους. Αντίθετα, αποτελούν κρίκο στην αλυσίδα των μέτρων πολεμικής προετοιμασίας της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, που ρίχνουν κι άλλο λάδι στη φωτιά των συγκρούσεων.
Αποτελούν μέτρα ενίσχυσης του κράτους του κεφαλαίου και των δυνατοτήτων κάθε χώρας, για να βρεθεί οχυρωμένη και εξοπλισμένη απέναντι τόσο στους «έξωθεν εχθρούς» της, όσο βέβαια και απέναντι στον βασικό εχθρό της, τον «εχθρό – λαό». Ενώ οι συνέπειες από ψηφιακές παράνομες ενέργειες (π.χ. κλοπή τραπεζικών λογαριασμών) εξακολουθούν να πέφτουν στις πλάτες του λαού και όχι στους ομίλους και στο κράτος.
Μέτρα πολεμικής προετοιμασίας από ΝΑΤΟ και ΕΕ
Το ΝΑΤΟ, έχοντας αναγνωρίσει από καιρό την «άμυνα στον κυβερνοχώρο» ως κρίσιμη για τις στρατηγικές επιδιώξεις του, κλιμάκωσε τα τελευταία χρόνια την προσπάθεια να «εξοπλιστεί» και σε αυτό το πεδίο, αναβαθμίζοντας και τις επιχειρησιακές του δυνατότητες, όπως με Κέντρο Επιχειρήσεων Κυβερνοχώρου στην καρδιά της Ευρώπης (Βέλγιο).
Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία υπήρξε σημείο καμπής, με τη Νέα Στρατηγική Αντίληψη (2022) και τις πρόσφατες Συνόδους του ΝΑΤΟ, ιδίως αυτής στο Βίλνιους (2023), να εστιάζουν στον κυβερνοχώρο ως ένα από τα κύρια πεδία της μαινόμενης ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης με τους ανταγωνιστές του, το υπό διαμόρφωση ευρασιατικό στρατόπεδο.
Σε αυτό το φόντο, τα τελευταία χρόνια και ιδίως από το 2022 στην ΕΕ σημειώνεται «βροχή» μέτρων και πολιτικών για την κυβερνοασφάλεια, στο πλαίσιο και της Στρατηγικής «Ευρωπαϊκή Ενωση Ασφάλειας». Ενα από αυτά τα μέτρα αποτελεί και η Οδηγία NIS2 που ενσωμάτωσε με τον νόμο της η κυβέρνηση, αλλά και η Πράξη για την Κυβερνοασφάλεια, η Πράξη για την «κυβερνοαλληλεγγύη», την ψηφιακή ανθεκτικότητα και στον χρηματοπιστωτικό τομέα κ.ά.
Πρόκειται για μια εντατική προσπάθεια να χτιστεί ένα κοινό πλαίσιο κανόνων και διαδικασιών, ενιαίων σε όλη την ΕΕ, τις οποίες θα ακολουθούν τόσο τα κράτη και ο ευρύτερος δημόσιος τομέας, όσο και όλες οι μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις. Με αυτά τα μέτρα επιχειρείται και η αναβαθμισμένη συνεργασία ανάμεσα στις αρχές και υπηρεσίες κάθε κράτους – μέλους με τα όργανα της ίδιας της ΕΕ, όπως ο ENISA, αλλά και η Europol κ.ά. Τα όργανα αυτά της ΕΕ, στο πλαίσιο ενίσχυσης της «στρατηγικής αυτονομίας» της, ενδυναμώνονται σε εξουσίες και επιχειρησιακά μέσα.
Μετά και την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η ΕΕ έθεσε στο προσκήνιο την πολιτική της για την «κυβερνοάμυνα», που μεταξύ άλλων ορίζει ως κεντρικό στόχο να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ στρατιωτικών και μη στρατιωτικών, «πολιτικών» υποδομών.
Ενίσχυση του κράτους για την «προληπτική επίθεση» στον λαό
Ο νέος νόμος για την κυβερνοασφάλεια που ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ υλοποιεί τον παραπάνω κεντρικό ευρωΝΑΤΟικό στόχο.
Χαρακτηρίζει σημαντικούς μια σειρά κλάδων και τομέων, από τα δίκτυα παραγωγής και διάθεσης πετρελαίου και φυσικού αερίου μέχρι την Υγεία και τα ερευνητικά κέντρα, διαμορφώνοντας ιδίως στις μεγάλες επιχειρήσεις σειρά απαιτήσεων κυβερνοασφάλειας. Τα μονοπώλια σε μια σειρά από κλάδους θα βρίσκονται σε «ανοιχτή επικοινωνία» και συνεργασία με το κράτος, για τον εντοπισμό, την αναφορά και την αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων, απειλών και ευπαθειών.
Πλέον, η Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας (ΕΑΚ) συγκεντρώνει τις επιτελικές αρμοδιότητες γύρω από την κυβερνοασφάλεια: Χάραξη πολιτικής, συντονισμός αρχών, έλεγχος – εποπτεία σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, επιβολή των μέτρων κ.ά. Μέσα και από ειδικές «ομάδες» προωθείται η αναβαθμισμένη συνεργασία της ΕΑΚ με την ΕΥΠ, το ΓΕΕΘΑ, άλλες αρχές και βέβαια αρχές και όργανα κρατών – μελών της ΕΕ, την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον ENISA. Ενώ ο νόμος ανοίγει δρόμους και στη συνεργασία με «τρίτες χώρες». Ετσι, στην πραγματικότητα, γίνεται ένα ακόμα βήμα στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και επιτελικότητας του εχθρικού για τον λαό αστικού κράτους.
Είναι αποκαλυπτικό και κρίσιμο ότι ο νόμος, όπως βέβαια η ίδια η Οδηγία που ενσωματώνει, στην ουσία υψώνει την ανταλλαγή πληροφοριών για την κυβερνοασφάλεια πάνω και από την προστασία των προσωπικών δεδομένων που «εγγυάται» δήθεν η νομοθεσία της ΕΕ, διευρύνοντας ακόμα περισσότερο τα ήδη υπάρχοντα «παράθυρα» των ευρωπαϊκών νομοθετημάτων, όπως ο Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (GDPR), η Αστυνομική Οδηγία κ.ά.
«Κλειδί» στην πλατιά νομιμοποίηση της αθρόας συλλογής δεδομένων, του οριζόντιου μαζικού ψηφιακού φακελώματος και της «αστυνόμευσης» του «κυβερνοχώρου» αποτελεί η στροφή του ΝΑΤΟ αλλά και της ΕΕ σε μια «προληπτική αμυντική προσέγγιση». Στην ουσία, με την επίκληση της ανάγκης «πρόληψης», προτού καν να μπορεί να στοιχειοθετηθεί υπαρκτός και συγκεκριμένος «κίνδυνος», το κράτος και οι ιμπεριαλιστές σύμμαχοί του μπορούν να στήνουν μία ευρύτατη «απόχη» για τη μαζική σάρωση και συγκέντρωση προσωπικών δεδομένων και στοιχείων από κάθε πηγή.
Η τέτοιου είδους, αναβαθμισμένη επιτελική λειτουργία της ΕΑΚ, όπως είναι φυσιολογικό, γεννά και θεσμικά ζητήματα, συγκρούσεις αρμοδιοτήτων, τροφοδοτεί ενδοαστικές αντιπαραθέσεις, σαν αυτή γύρω από τον περιορισμό των αρμοδιοτήτων της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) και τον έλεγχο «ανεξάρτητων αρχών» στο πλαίσιο του κράτους, που σχεδόν μονοπώλησε την κάλπικη αντιπαράθεση μεταξύ των άλλων κομμάτων στη Βουλή.
Το πιο επικίνδυνο, όμως, που δεν πρέπει να θαφτεί κάτω από τη «σκόνη» αυτής της κάλπικης αντιπαράθεσης, είναι οι βαθιά αντιδραστικές στοχεύσεις που «μαρτύρησε» ο ίδιος ο υπουργός, μιλώντας στη Βουλή για τον ίδιο τον ορισμό του απόρρητου των επικοινωνιών. Δήλωσε ότι το απόρρητο των επικοινωνιών «είναι το να μην μπαίνει κάποιος μέσα σε μια επικοινωνία (…) στα μηνύματα και στα e-mail που στέλνω».
Ωστόσο, με βάση και το ίδιο το Σύνταγμα, ευρωπαϊκά νομοθετήματα και τη σύγχρονη ερμηνεία τους, το απόρρητο σήμερα δεν καλύπτει μόνο το «καθαρό περιεχόμενο» της επικοινωνίας, το τι λέγεται στο τηλέφωνο και γράφεται σε μηνύματα. Τυπικά, ως προστατευόμενα στοιχεία σήμερα θεωρούνται και τα μεταδεδομένα της επικοινωνίας, τα δεδομένα «γύρω» από την επικοινωνία, το ποιος επικοινώνησε, με ποιον, πότε, από ποιες τοποθεσίες κ.λπ., γιατί από αυτά συνδυασμένα καταρτίζονται ατομικά προφίλ, εξάγονται μαζικές τάσεις.
Ηθελημένα ή αθέλητα, η κυβέρνηση ανέδειξε την αντιδραστική κατεύθυνση της ΕΕ για τη μαζική προληπτική παρακολούθηση των επικοινωνιών των εργαζομένων, την έκθεση των προσωπικών τους στοιχείων, που ενισχύεται με μεγάλη ταχύτητα.
Σε όλες τις παραπάνω, κεντρικές και αντιδραστικές κατευθύνσεις της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, στη συζήτηση του νομοσχεδίου στη Βουλή, τα κόμματα του συστήματος και του ευρωατλαντισμού στην ουσία συμφώνησαν, για μια ακόμα φορά, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το «παρών» των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Αριστεράς.
Τα αντιδραστικά σχέδια ενίσχυσης της καταστολής, επίθεσης στις λαϊκές ελευθερίες, στο όνομα της «προστασίας της ασφάλειας», για να υπηρετηθεί η επικίνδυνη πολιτική της Ελλάδας ως σημαιοφόρου της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, πρέπει και μπορούν να πάρουν απάντηση. Ασφάλεια για τον λαό μπορεί να εγγυηθεί μόνο ο ίδιος ο λαός, με το ΚΚΕ στην πρώτη γραμμή, με τη δική του εξουσία, όταν όλες οι «σημαντικές», κρίσιμες υποδομές της χώρας μας περάσουν στα δικά του χέρια, αντί να τις λυμαίνονται για τα κέρδη και τους πολέμους τους μία χούφτα παράσιτα και το κράτος τους.
(Αναδημοσιεύεται από τον «Ριζοσπάστη» 30/11-1/12/2024)